گیرکردن یا بد جا رفتن دنده ماشین یکی از مشکلات رایجی است که می تواند تجربه رانندگی را ناخوشایند و گاهی خطرناک کند. این موضوع دلایل متعددی دارد که برخی ساده و قابل حل هستند، اما برخی دیگر ممکن است به تعمیرات تخصصی نیاز داشته باشند. در این مطلب از لوازم یدکی خودرو کارینوپارت، قصد داریم به صورت کامل به علل این مشکل، اهمیت رسیدگی به آن و روش های موثر برای برطرف کردن آن بپردازیم. آگاهی از عملکرد گیربکس و شناسایی عوامل اصلی این مشکل، به شما کمک می کند که به موقع اقدام کرده و از مشکلات بزرگ تر جلوگیری کنید. در ادامه، ضمن بررسی دقیق تر دلایل سخت جا رفتن دنده، به عواقب بی توجهی به این مسئله و ارائه راهکارهای کاربردی برای حل آن خواهیم پرداخت. تا پایان همراه ما باشید تا اطلاعات جامعی درباره بد جا رفتن دنده ماشین کسب کنید.
بیشتر بدانید: دلایل لرزش موتور خودرو
گیربکس چیست؟
یکی از اجزای کلیدی در انتقال نیرو در سیستم های مکانیکی، جعبه دنده است که این امکان را فراهم می آورد تا نیروی تولیدی سیستم به طور مؤثر و با نسبت های مشخصی منتقل شود. جعبه دنده انواع گوناگونی دارد و در صنعت خودروسازی اهمیت زیادی دارد. عملکرد صحیح این قطعه تأثیر زیادی بر کیفیت رانندگی دارد و بدون یک جعبه دنده سالم، داشتن تجربه ای ایمن و مطلوب از رانندگی تقریباً غیرممکن است. در ادامه، به بررسی مشکلات رایج جعبه دنده های دستی در خودروها خواهیم پرداخت. درباره نگهداری گیربکس خودروهای اتومات رنو در این مقاله بخوانید.
وظیفه گیربکس چیست؟
گیربکس یکی از اجزای اساسی در وسایل نقلیه است و نقش آن در عملکرد خودرو بسیار حیاتی است. اهمیت آن به اندازه ای است که می توان آن را در کنار موتور از اصلی ترین بخش ها دانست. دلیل این اهمیت دو نکته است: اول اینکه هر موتور محدودیت در تعداد دور دارد و نمی تواند بیشتر از آن کار کند، و دوم اینکه موتور تنها قادر به تولید گشتاور خاصی در هر دور خود است. وظیفه اصلی گیربکس، فراهم کردن امکان رانندگی با دور موتور و گشتاورهای مختلف است. از آنجا که توان و گشتاور موتور در سرعت های مختلف متفاوت است، در گیربکس از مجموعه ای از چرخ دنده ها با نسبت های متفاوت استفاده می شود تا حرکت موتور به درستی و با سرعت و قدرت مناسب به چرخ ها منتقل شود.
مقاله خواندنی: معرفی انواع لنت ترمز
جعبه دنده چگونه کار می کند؟
دنده ها به ترتیب از کم به زیاد (از 1 به بالا) به طور تدریجی سنگین تر می شوند و ضریب آن ها افزایش می یابد. این امر باعث می شود که قدرت و گشتاور پیشرانه بیشتر شده و به چرخ ها منتقل شود. از سوی دیگر، دنده های بالاتر دارای ضریب کمتری هستند و قدرت و گشتاور کمتری را به چرخ ها منتقل می کنند، اما سرعت چرخش بیشتری دارند که می تواند به افزایش سرعت خودرو و کاهش مصرف سوخت کمک کند. برای انتخاب دنده مناسب، راننده از دسته دنده استفاده می کند و برای درگیر شدن دنده ها در گیربکس از ماهک و غلاف کشویی بهره می برد. معمولاً برای هر دو دنده یک ماهک، کشویی و غلاف جداگانه وجود دارد. به طور مثال، دنده های 1 و 2، دنده های 3 و 4، دنده 5 و دنده عقب هر کدام دارای کشویی و غلاف مستقل خود هستند. ماهک از طریق میله ای به دسته دنده متصل است و با حرکت دسته دنده، مجموعه کشویی و غلاف را به حرکت درمی آورد تا دنده مورد نظر درگیر شود. کشویی و غلاف این امکان را می دهند که دنده ها به طور همزمان و با سرعت مشابه درگیر شوند، به این ترتیب دنده ها به نرمی درگیر شده و استهلاک مجموعه کاهش می یابد. خرابی در هر یک از این اجزا می تواند رانندگی را دشوار و حتی خطرناک کند و ممکن است باعث آسیب به پیشرانه و سیستم انتقال قدرت شود. در ادامه، به بررسی بد جا رفتن دنده ماشین می پردازیم.
مطالعه کنید: دیسک و صفحه کلاچ چیست؟
منظور از بد جا رفتن دنده ماشین چیست؟
گیرکردن یا بد جا رفتن دنده ماشین یکی از مشکلات رایجی است که می تواند دلایل متعددی داشته باشد. بد جا رفتن دنده ماشین ممکن است از اشتباه راننده هنگام تعویض دنده گرفته تا خرابی قطعات داخلی گیربکس ناشی شود. علائمی مانند سخت جا رفتن دنده، ایجاد صدا هنگام تعویض دنده، یا حتی بیرون آمدن ناگهانی دنده، همگی نشان دهنده وجود نقص در سیستم انتقال قدرت خودرو هستند. عوامل مختلفی مانند فرسودگی قطعاتی از جمله ماهک، غلاف کشویی و دنده های برنجی، تنظیم نبودن کلاچ، کاهش یا کهنگی روغن گیربکس، خرابی بلبرینگ ها، یا مشکلات مربوط به اهرم و سیم کلاچ می توانند عامل این مشکل باشند. برای جلوگیری از آسیب های بیشتر و هزینه های سنگین تعمیرات، توصیه می شود در صورت مشاهده چنین نشانه هایی، خودرو را سریعاً به یک تعمیرکار ماهر نشان دهید تا علت دقیق مشخص و مشکل برطرف شود.
مقاله مرتبط: لوازم تزئینی و اسپرت خودرو
دلیل سخت جا رفتن دنده خودرو چیست؟
- کاهش سطح واسکازین گیربکس: واسكازين در گیربكس همان روغن گیربکس است که نقش اساسی در عملکرد صحیح آن دارد. یکی از دلایل اصلی جا نرفتن دنده ها، کاهش سطح واسکازین است. بنابراین، اگر با این مشکل مواجه شدید، بهتر است ابتدا سطح روغن گیربکس را بررسی کنید. روغن گیربکس ممکن است به دلایل مختلفی از جمله نشتی، کاهش یابد. به همین دلیل، توصیه می شود به صورت دوره ای گیربکس و روغن آن را چک کرده و در صورت وجود مشکل، هرچه سریع تر اقدام به تعمیر کنید. همچنین، نوع و کیفیت روغن استفاده شده نیز اهمیت زیادی دارد. روغن های نامرغوب می توانند مشکلاتی در عملکرد گیربکس ایجاد کنند. (دلایل روغن کم کردن خودرو)
- اختلال در عملکرد دنده ها: یکی دیگر از دلایل بد جا رفتن دنده ماشین، اختلال در عملکرد دنده هاست. اگر در حین تعویض دنده ها صداهای غیرطبیعی یا ناهنجاری می شنوید، ممکن است مشکلی در سیستم دنده ها وجود داشته باشد. خرابی صفحه سلکتور دنده یا فرسودگی آن می تواند باعث مشکل در جا رفتن دنده ها شود. همچنین، اگر فلاویون شکسته یا فرسوده شود، دنده ها با دشواری جا می روند. فلاویون در سیستم دنده ها مسئول انتقال نیرو برای تعویض دنده است و خرابی آن، عمل تعویض دنده ها را مختل می کند.
- مشکل در سیستم کلاچ: سیستم کلاچ یکی دیگر از عوامل موثر در جا نرفتن دنده هاست. کلاچ از بخش های مختلفی تشکیل شده که خرابی هر یک از این بخش ها می تواند باعث اختلال در تعویض دنده ها شود. اگر کلاچ سفت یا خشک شود، انرژی لازم برای جا رفتن دنده به درستی منتقل نمی شود. همچنین، گاهی اوقات نشتی مایع هیدرولیکی در سیلندر اصلی کلاچ می تواند باعث اختلال در عملکرد سیستم کلاچ و دنده ها گردد.
- مشکل در سنسورهای الکترونیکی: در خودروهای مدرن، سیستم های رایانه ای و سنسورهای الکترونیکی مسئول انتقال نیرو برای تعویض دنده ها هستند. در صورت بروز مشکل در این سنسورها، عملکرد دنده ها مختل می شود. در چنین مواردی، توصیه می شود به تعمیرگاه های مجهز به تجهیزات پیشرفته مراجعه کنید.
- اشتباه در رانندگی: گاهی اوقات، بد جا رفتن دنده ماشین به دلیل مشکلات فنی نیست و ممکن است ناشی از اشتباه راننده باشد. به عنوان مثال، اگر راننده پدال کلاچ را به طور کامل فشار ندهد، دنده به درستی جا نمی رود.
- خرابی صفحات سینکرو: صفحات سینکرو که به همگام سازهای دنده نیز معروف هستند، وظیفه همسان سازی سرعت موتور با گیربکس را دارند. در صورت خرابی این صفحات، دنده به درستی جا نمی رود.
- کمبود فشار هیدرولیک: در برخی خودروها، سیستم هیدرولیک برای کنترل تعویض دنده ها استفاده می شود. اگر این سیستم با کمبود فشار مواجه شود، دنده ها نمی توانند به درستی جا بروند.
مطالعه بیشتر: سیستم کنترل پایداری خودرو
مفهوم صداهای دنده گیربکس
صدای زوزه کشیدن گیربکس معمولاً به دلیل ساییدگی، آسیب، شکستگی یا ناهمواری در چرخ دنده ها ایجاد می شود. اگر این صدا زمانی که گیربکس در حالت خلاص قرار دارد شنیده شود، احتمالاً به دلیل همراستا نبودن موتور و گیربکس یا وجود خلاصی اضافی در دنده ها است. در خودروهای دیفرانسیل جلو، به دلیل یکپارچگی گیربکس و دیفرانسیل، صدای زوزه دیفرانسیل نیز ممکن است از گیربکس شنیده شود. صدای سوت کشیدن یا جرینگ جرینگ معمولاً ناشی از خرابی یا خشک شدن بلبرینگ هاست. همچنین لقی در محورها یا هزارخاری دنده ها نیز می تواند باعث تولید این صدا شود. صدای درگیری دنده، که به آن “آب هویج گرفتن” گیربکس هم گفته می شود، زمانی به گوش می رسد که سرعت دنده ها هنگام درگیری با یکدیگر یکسان نباشد. این مشکل معمولاً به دلیل تنظیم نبودن کلاچ، اهرم دسته دنده، خرابی ماهک ها، غلاف کشویی و برنجی ها، تعویض دیرهنگام دنده یا انتخاب دنده نامناسب بروز می کند. برای شناسایی بهتر مشکل، توصیه می شود هنگام بررسی صدای گیربکس، دقت کنید که صدا در کدام دنده بیشتر شنیده می شود. این کار می تواند به شناسایی بخش معیوب کمک کند.
مطالعه بیشتر: بخار گرفتن چراغ خودرو
مطالعه بیشتر: روغن ترمز خودرو
جمع بندی
اگر دنده خودرو به سختی جا می رود، ممکن است این موضوع برای مالک خودرو نگران کننده باشد. اما با شناسایی دلایل این مشکل و اقدام به رفع آن، می توانید بدون هیچ مشکلی دوباره به رانندگی بپردازید. این مشکل ممکن است به دلیل عواملی ساده مانند کمبود روغن گیربکس یا دلایل پیچیده تر مانند آسیب دیدن دنده های برنجی یا شافت ها باشد. در هر صورت، راه حل هایی برای برطرف کردن بد جا رفتن دنده ماشین وجود دارد که می تواند خودروی شما را به وضعیت عادی بازگرداند. با رعایت نکات صحیح رانندگی و انجام نگهداری به موقع، می توانید از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری کرده و سال ها از رانندگی راحت و بدون دردسر لذت ببرید.
مقاله مرتبط: مقایسه خودروی تارا و شاهین
فروشگاه لوازم یدکی کارینوپارت
در فروشگاه آنلاین لوازم یدکی کارینوپارت انواع قطعات و لوازم یدکی برلیانس، لوازم یدکی شاهین، لوزم یدکی آریو، لوازم یدکی پراید، لوازم یدکی چانگان، لوازم یدکی تیبا و لوازم یدکی اطلس با بهترین قیمت به فروش می رسد. در کارینوپارت می‌توانید تمامی قطعات مورد نیاز خودرو، از قطعات فنی و موتوری خودرو گرفته تا قطعات بدنه خودرو، انواع چراغ خودرو، قطعات جلوبندی و تعلیق، و همچنین قطعات برقی خودرو را با خیال راحت تهیه کنید. تمامی محصولات این فروشگاه کاملاً اورجینال بوده و با ضمانت اصالت کالا به شما ارائه می‌شوند. اگر به دنبال لوازم یدکی با کیفیت و قابل اعتماد برای خودروی خود هستید، کارینوپارت انتخابی مطمئن و هوشمندانه است.
مقاله خواندنی: افزایش عمر لوازم یدکی برلیانس
