استفاده از دریچه گاز برقی قدمتی طولانی دارد. این وسیله به کمک یک کابل یا سیم در خودروهای قدیمی به پدال گاز وصل می‌شد. با فشردن پدال گاز، این دریچه باز می‌شد تا بتواند هوای بیشتری را به داخل سیلندر هدایت کند. در این مطلب از لوازم یدکی خودرو به بررسی دریچه گاز برقی و مزایا و هر چیزی که باید در مورد آن بدانید می‌پردازیم؛ بنابراین با ما همراه باشید.
لینک مفید: دلایل جوش آوردن خودرو
دریچه گاز برقی چیست؟
دریچه گاز برقی یکی از فناوری‌های به‌روز است که در راستای اهدافی چون کنترل دقیق بر روی عملکرد میزان ورودی هوا، سهولت در رانندگی و کنترل هر چه بیشتر خودرو، کاهش مصرف سوخت و … طراحی و ساخته شده‌اند. دریچه گاز در موتورهای درون‌سوز، وظیفه تأمین هوای موردنیاز سیلندرها را بر عهده دارد.
دریچه گاز برقی با تنظیم خود، هوا را به کمک مجاری مکش برای سیلندر می‌فرستد. قبل از تولید دریچه گاز برقی، در موتورهای بنزینی، نیرویی که از طریق دریچه گاز تولید می‌گردید، توسط راننده کنترل می‌شد. در واقع به‌وسیله سیم گاز، پدال با دریچه به یکدیگر متصل می‌شدند. امروزه به علل و مزایای بسیاری، دریچه‌های سیمی به نوع برقی تغییر پیدا نمودند.
در دریچه گاز برقی، ECU بین پدال و دریچه قرار گرفته و سیم گاز دیگر وجود ندارد. به وسیله فشار دادن پدال گاز، سیگنال به کامپیوتر خودرو منتقل شده و طبق برنامه تعیین شده، دریچه به اندازه مشخصی باز و بسته می‌شود. توانایی تنظیم دور آرام موتور با کنترل‌کردن دریچه نیز در این سیستم وجود دارد. باید بیان نمود در این نوع سیستم‌ها، استپر موتور حذف گردیده است.
لینک مفید: خرابی کمپرسور کولر ماشین
نحوه عملکرد دریچه گاز برقی
دریچه گاز برقی مانند دیگر سیستم‌های خودرو دارای مکانیسم مربوط به خود است. جهت توضیح عملکرد این سیستم باید این نکته را بدانید که به منظور تولید نیرو در موتورهای درون‌سوز، هوا و سوخت در سیلندرها نیاز است که منفجر شوند. هوای موردنیاز برای انفجار توسط مجاری مکش تأمین شده و این قطعه وظیفه تنظیم میزان‌باز شدن مجاری مکش را دارد.
در اتومبیل‌های قدیمی‌تر، دریچه گاز مستقیماً و توسط یک کابل به پدال گاز متصل می‌شد و با فشاردادن پدال توسط راننده، دریچه برای ورود هوای بیشتر، بازتر می‌گردید. همچنین سوخت بیشتر نیز توسط انژکتور وارد می‌شد تا میزان مخلوط سوخت و هوا به نسبت مشخصی برسند. بعد از آن سیگنال به ECU ارسال شده و بعد از تجزیه‌وتحلیل، به الکتروموتور فرمان باز شدن دریچه صادر می‌شد.
باید بیان کرد با استفاده از دریچه گاز برقی، راننده به طور مستقیم نمی‌تواند باز شدن دریچه را کنترل کند. تنها راننده با فشاردادن پدال گاز اعلام می‌نماید که خواهان گشتاور بیشتر خودرو است. به عبارتی دیگر این ECU است که پس از تجزیه‌وتحلیل، مقدار گشودگی دریچه را تعیین می‌نماید.
لینک مفید: تشخیص دستکاری کیلومتر خودرو
مزایای دریچه گاز برقی چیست؟
بزرگ‌ترین مزیت تکنولوژی دریچه گاز برقی، امکان همکاری و اتصال به سایر سیستم‌ها است. همان‌طور که در اشاره کردیم، در این تکنولوژی ECU تصمیم می‌گیرد موتور به‌اصطلاح چقدر گاز بخورد. این فاکتور بسیار اهمیت دارد و می‌تواند موجب کاهش استهلاک قوای محرکه، افزایش ایمنی، بهبود مصرف سوخت، توسعه سیستم‌های پیشرفته و کاهش آلایندگی شود. در ادامه بعضی از این سیستم‌ها و مزایای دریچه گاز برقی را بررسی می‌کنیم.
لینک مفید: سرامیک خودرو
- کروز کنترل
سیستم کروز کنترل به راننده این اجازه را می‌دهد که سرعت حرکت خودرو را در کیلومتری ثابت نگه داشته و پایش را از روی گاز بردارد. حال تصور کنید به علت تغییر در شیب جاده، حفظ سرعت خودرو در رقم انتخابی، نیازمند گاز بیشتر باشد. در چنین سناریویی ECU با تشخیص شرایط، دستور باز شدن دریچه گاز را به‌صورت الکترونیکی صادر می‌کند، بدون آنکه نیازی به دخالت راننده باشد.
لینک مفید: جلوبندی خودرو
- سیستم کنترل چسبندگی
سیستم کنترل چسبندگی هم با این دریچه همکاری می‌نماید. اگر محاسبات ECU گویای آن باشد که چسبندگی تایرهای خودرو در سطح مناسبی نیست، سیگنال بسته‌شدن دریچه گاز به الکتروموتور صادر می‌شود. این امر هم طبیعتاً کاهش قدرت ارسالی به چرخ‌ها و کاهش دور موتور را به همراه دارد. هنگامی که سطح مسیر لغزنده است، این سیستم کمک زیادی به پایداری و حفظ چسبندگی خودرو می‌تواند بکند.
- سیستم کنترل پایداری
دریچه گاز برقی در عملکرد سیستم کنترل پایداری هم نقش دارد. چنانچه ECU تشخیص دهد که حفظ پایداری خودرو در گرو کاهش قدرت ارسالی به چرخ‌هاست، با تنظیم دریچه گاز از برهم‌خوردن تعادل آن جلوگیری می‌کند.
- سیستم پیشگیری از برخورد
سیستم پیشگیری از برخورد (pre-collision system) از مدرن‌ترین سامانه‌های موجود در خودروهای روز خارجی است. این سیستم با اتکا به داده‌های دریافتی از سنسورهای پیشرفته، وظیفه دارد از وقوع تصادف جلوگیری کند و یا حداقل از شدت برخورد بکاهد. درصورتی‌که این سیستم احتمال برخورد را بالا تشخیص دهد، ECU می‌تواند با ارسال سیگنال، دریچه گاز را ببندد تا سرعت خودرو کمتر شود.
محصولات: خدمات فنی و موتوری خودرو
- حفاظت از قوای محرکه و سیستم انتقال قدرت
در خودروهای مجهز به دریچه گاز برقی، امکان هماهنگ‌سازی بهتر دور موتور با دنده انتخابی وجود دارد. این کار به وسیله تحلیل داده‌های دریافت شده از سنسورهای مختلف ممکن می‌شود. روشن است که این کار در بلندمدت موجب افزایش یافتن طول عمر قوای محرکه و سیستم انتقال قدرت می‌شود.
- مدیریت بهتر مصرف سوخت
خودروهای روز دارای چند حالت رانندگی هستند. چنانچه راننده با انتخاب حالت رانندگی اقتصادی، مصرف سوخت پایین را در اولویت قرار دهد، هر گونه فشار ناگهانی روی پدال گاز، توسط ECU تعدیل می‌شود که نتیجه آن این است که کمتر سوخت تزریق می‌شود و در نهایت مصرف سوخت کاهش می‌یابد.
محصولات: انواع چراغ خودرو
معایب دریچه گاز برقی چیست؟
دریچه گاز یا پدال برقی با وجود مزایای متعدد، ایراداتی نیز دارد. این ایرادات با عوامل مختلفی می‌توانند در ارتباط باشند که در ادامه به طور خلاصه به آنها اشاره می‌کنیم.
- افزایش یافتن احتمال تصادف اگر در عملکرد سنسورها اختلال ایجاد شود
این دریچه به قطعات و سنسورهای الکترونیکی وابستگی زیادی دارد. این قطعات نیز همواره امکان دارد که خراب شوند. این سیستم در مدل‌های روز دنیا، حداقل ده سال عمر می‌کند، یعنی نزدیک به چرخه حیات یک ماشین.
- تأخیر واکنش‌های موتور خودرو
در خودروهای مجهز به دریچه گاز برقی، به‌ویژه مدل‌های حاضر در بازار ایران، شتاب‌گیری با تأخیر و واکنش‌های نه‌چندان به‌موقع موتور جزو نکات منفی است. این مشکل در برنامه‌ریزی ECU بیشتر وجود دارد و در خودروهای مدرن و به روز خارجی تقریباً حل شده است.
محصولات: قطعات مصرفی خودرو
- نظارت ECU بر تصمیمات راننده و خذف ارتباط بین راننده و موتور
در سیستم گاز برقی، تصمیمات راننده باید به‌نوعی توسط ECU تأیید شود. در واقع این ECU است که تصمیم نهایی را می‌گیرد، طوری که حتی این امکان وجود دارد فشار پای راننده روی پدال گاز کاملاً بی‌تأثیر شود. اگرچه این مسئله می‌تواند در شرایط بحرانی یک مزیت باشد، ولی ارتباط مستقیمی که بین راننده و موتور هست را حذف می‌کند. این امر ممکن است احتمالاً به مذاق بعضی خوش ننیاید.
- افزایش هزینه در صورت خرابی
دریچه گاز سیمی یا کابلی مکانیسم ساده‌ای دارد. ازاین‌رو هزینه تعمیر آن بالا نیست. در مقابل دریچه گاز برقی به‌خاطر ساختار پیچیده و بهره‌گیری از تجهیزات الکترونیکی، در صورت خرابی هزینه بیشتری به مالک تحمیل خواهد کرد.
محصولات: قطعات بخاری و کولر خودرو
علائم خرابی دریچه گاز برقی چیست؟
اولین هشداری که می‌تواند شما را از خرابی دریچه گاز مطلع کند، روشن‌شدن چراغ چک است. علامت دیگر، زمانی است که پدال گاز را فشار می‌دهید، اما، تغییری در افزایش دور موتور مشاهده نمی‌کنید. این دو علامت می‌تواند نشانی از خرابی دریچه گاز باشد. این مشکل گاهی به دلیل جرم گرفتن و کثیف شده قطعات دریچه گاز برقی اتفاق می‌افتد.
به منظور تعمیر دریچه گاز برقی در این حالت می‌توانید با یک اسپری، آلودگی‌ها را شسته و دریچه و قطعات داخلی آن را تمیز نمایید. از علائم دیگری که یک هشدار برای خرابی دریچه گاز برقی می‌تواند باشد، موارد زیر را می‌توان نام برد:
- نمایش خطای دریچه برقی در دیاگ
- نوسان داشتن دور موتور به طوری که گاهی خوب به نظر بیاید و گاهی به خوبی کار نکند.
- هنگامی که خودرو گاز نخورد.
- خراب بودن کابل منفی
- روشن‌شدن فن دور تند و گاز نخوردن خودرو
- خاموش‌شدن خودرو در زمان آزادکردن پدال گاز
- خاموش‌شدن خودرو در هنگام روشن بودن کولر
ریست‌کردن دریچه گاز برقی چه فایده‌ای دارد؟
برای برطرف‌کردن برخی از معایب دریچه گازی باید سیستم دریچه را به‌صورت هفتگی ریست کنید. برای این کار باید سوئیچ را باز کنید. ۱۰ ثانیه بعد آن را ببندید. باز ۱۰ ثانیه بعد سوئیچ را باز کنید و دوباره ۱۰ ثانیه بعد ببندید. ۱۰ ثانیه بعد که دوباره سوئیچ را باز کردید، پدال گاز را تنها برای یکبار تا انتها فشار دهید و رها کنید. سپس دوباره سوئیچ را ببندید. در این حالت، بدون اینکه پدال گاز را فشار دهید، خودرو را روشن کنید. به این شیوه دریچه ریست می‌شود.
کلام آخر
ما در این مقاله از گروه بازرگانی کارینو پارت به بررسی جامع دریچه گاز برقی و همچنین اهمیت این قطعه در خودرو پرداختیم. چنانچه قصد خرید این محصول را دارید می‌شود به بازرگانی کارینو پارت سر بزنید. این فروشگاه معتبر با سال‌ها تجربه در زمینه فروش محصولات جانبی خودرو، کمک می‌کند که شما بتوانید این قطعه را با بالاترین کیفیت و بهترین قیمت از این فروشگاه تهیه نمایید.
